Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.


Korteknie Stuhlmacher architecten

Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.  (vergrote weergave in fotogalerij)

Foto's: Stefan Müller

  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  • Basisschool De Toermalijn in Rotterdam Zuid.
  •  
  •  
  •  
  • Status:

    Realisatie

  • Onderwijsniveau:

    Basisonderwijs (kleuter + lager) (BO)

  • Aantal klassen:

    4

  • Realisatiejaar:

    2007


Een semi-permanente uitbreiding met een sober karakter en veel mogelijkheden.

In Zuidwijk, een naoorlogse, multiculturele wijk in Rotterdam Zuid werd in 2007 een uitbreiding met vier klaslokalen gerealiseerd aan de basisschool De Toermalijn. De architecten Korteknie en Stuhlmacher waren voordien betrokken bij een ontwerp- en onderzoeksproject over tijdelijke en semi-permanente onderwijsgebouwen en hoogwaardige onderwijshuisvesting in het algemeen. Dit resulteerde in het project ‘school-Parasites’ een project waarmee de stichting Wimby! (Welcome in my backyard!) door een drietal kleine, parasietachtige schoolgebouwtjes in de Rotterdamse satellietstad Hoogvliet de onaanvaardbare kwaliteit van de gebruikelijke tijdelijke huisvesting van schoolgebouwen publiekelijk aan de kaak stelde. Men zocht naar een hoogwaardig alternatief voor de standaardunits die doorgaans worden ingezet om het plaatstekort in scholen op te vangen. Het feit dat deze noodlokalen gewoonlijk veel langer blijven staan dan gepland, maakt immers dat hele generaties kinderen school lopen in banale, weinig inspirerende schoolgebouwen.
De opdracht voor De Toermalijn vormt voor de architecten het begin van een serie van prototypische ontwerpen voor klaslokalen van semi-permanent gebruik. Het beschikbare budget was laag in vergelijking met een permanent gebouw, maar toch wel hoger dan voor de gebruikelijke containerklassen nodig zou geweest zijn. Daartegenover staat dat het gebouw heel wat meer comfort biedt, niet in het minst omdat er gangen en het sanitair geïncorporeerd zijn.
De opvatting van de gelijkvloerse bouw is een sobere gangschool met de klassen aan één kant van de gang en het sanitair, de bergingen en de garderobes aan de andere kant. Het strakke balkvolume wordt gearticuleerd door de luifel boven de inkom, de dakoversteek aan de klassengevel en een kleine bovenbouw waarin zich het lerarenlokaal bevindt. Het ontwerp is gebaseerd op de mogelijkheden van een prefab houtbouwsysteem. Een dergelijk systeem drukt de kostprijs en verkort de realisatietermijn. Het systeem bestaat uit kruisgewijs verlijmde platen naaldhout die, op maat gemaakt, aangeleverd worden en ter plaatse op een sokkel worden gemonteerd. Het houten bouwsysteem is in het interieur goed voelbaar door de zichtbare houten wanden en plafonds. In het exterieur werd de bekroning in houten beplanking afgewerkt en grijs geverfd. In het onderste register vormen de ramen samen met de zwart en wit gekleurde cementen gevelpanelen het ritme van een streepjescode.
Ondanks zijn eenvoud zitten er toch heel wat mogelijkheden in het plan. Door middel van beglaasde schuifdeuren kunnen de klassen opengezet worden naar de gang. De bergingen die van grote ramen voorzien zijn kunnen zo als extra werkplekken betrokken worden bij het geheel. De klassen hebben ook grote raampartijen naar de speelplaats, waardoor een klas ook naar buiten kan uitdijen. Het was ook de bedoeling de klassen de mogelijkheid te bieden van klasdoorbrekend werk, door ze onderling te verbinden door schuifpanelen. Dakkoepels voorzien zowel de gang als de klassen ruim van daglicht. Het geheel is een aangenaam schoolgebouw dat in de context van deze wijk zelfbewust zijn plaats inneemt.