Vrije Basisschool Lozen
Lava architecten
-
Status:
Realisatie
-
Onderwijs type:
Vrij gesubsidieerd onderwijs
-
Onderwijsniveau:
Basisonderwijs (kleuter + lager) (BO)
-
Adres:
Hamonterweg 136-138, 3950 Bocholt
-
Opdrachtgever:
Gemeente Bocholt & Katholiek Basisonderwijs Lozen vzw
-
Trefwoord:
Passief
-
Programma:
9 klassen, speelzalen, sanitair, bergruimte, multifunctionele inkomhal, sportzaal/gemeenschapsruimte, personeelsruimte, cafetaria/refter, buurtfuncties, ruimte voor naschoolse kinderopvang
-
Oppervlakte:
3024m2
-
Aantal klassen:
9
Passiefschool en gemeenschapshuis onder de kerktoren
De verouderde lokalen van de vrije basisschool in Lozen voldoen al een tijdje niet meer. Ook de parochiezaal en het buurthuis zijn aan renovatie toe. Die dubbele nood heeft tot een gezamenlijk bouwproject geleid tussen het gemeentebestuur van Bocholt en het schoolbestuur.
Op het kerkplein langs de Hamonterweg zullen de nieuwe basisschool, een ontmoetingshuis en lokalen voor het verenigingsleven gebouwd worden. De oude pastorie en de schoolmeesterswoning, beide beschermde gebouwen, worden gerenoveerd, en aangevuld met nieuwbouw. De gebouwen worden vrij dicht op de Hamonterweg geplaatst als een buffer tegen het verkeer en waardoor er ruimte vrijkomt voor een rustige parkschool. Om de grote gebouwdichtheid aan de steenweg te verlichten, worden de gebouwen gefragmenteerd en op maat van de beschermingswaardige gebouwen gesneden. Door een spel van blinde gevels treden de bestaande gebouwen naar voor, en richten de nieuwe functies zich bewust naar het nieuw ontworpen dorpsplein.
Het programma van dit project is geënt op de principes van de brede school: een samenwerking tussen school, kinderopvang, het verenigingsleven en de buurt. Dit uit zich in fl exibel en multifunctioneel gebruik van de gebouwen: de sportzaal van de school wordt na de uren opengesteld voor het verenigingsleven, de kinderen eten ’s middags in de cafetaria, en het dubbel gebruik van ruimtes. Ook het concept van de buitenruimte is hierbij van belang. Het dorpsplein wordt opgeladen tot een vernieuwd hart voor het gemeenschapsleven. Het biedt ruimte voor markten, trouwfeesten, rouwstoeten, tentoonstellingen, en een speelpark dat zich verweeft met de schoolspeelplaats. Een subtiel spel van volumes, poorten, hagen en niveauverschillen zorgt voor de transitie tussen het publieke kerkplein en de besloten buitenruimtes voor school en kinderopvang.
De nieuwbouw van de school werd geselecteerd door de Vlaamse Overheid in het pilootproject passiefscholen. De initiële architecturale en stedenbouwkundige uitgangspunten werden bewaard, maar de architecten moesten een aantal strategische keuzes doorvoeren om tot een passiefschool te komen. Het concept van de school is gebaseerd op de oriëntatie van het gebouw. De noord–zuidoostelijke gevels zijn zoveel mogelijk beglaasd, om vanaf de opkomende zon voldoende warmtewinsten te genereren. De noord–zuidwestelijke gevels daarentegen zijn als gesloten gevels uitgewerkt, om de oververhitting ten gevolge van de westenzon te voorkomen.
Het hele gebouwcomplex is opgevat als een massieve betongietbouw. Dit laat toe om de verschillende vormen vrij eenvoudig te construeren, en kan ineens ook dienen als afwerking. De thermische inertie van beton kan de temperatuurspieken uitvlakken. Op de warmste dagen zullen de leerkrachten na de lesuren de ramen manueel in kipstand plaatsen, om koele nachtlucht langs de betonplaten te laten stromen. De gebruikers worden op die manier actief betrokken bij het omgaan met een passief gebouw.
Naast het passieve verhaal, heeft het project ook een voorbeeldfunctie in duurzaamheid in het algemeen: fsc-gelabeld hout, milieuvriendelijke ontkistingsproducten, regenwaterrecuperatie voor het sanitair, groendaken als buffer, etc. dragen allemaal bij tot de realisatie van een duurzaam schoolgebouw.